Rost (16)

nr źródła: 1585

Datowanie

rękopisu: 1453-1470
glos: ca 1500

Postać materiału polskiego

glosy

Tytuł

Opera varia

Charakterystyka zawartości

Autor: -
Rodzaj: tekst prozaiczny
Typ: traktat

Wydanie

Rostafiński Józef, Średniowieczna historia naturalna w Polsce, cz. I. Symbola ad historiam naturalem medii aevi. Plantas, animalia, lapides et cetera simplicia medicamenta quae Polonia adhibebantur inde a XII usque ad XVI saeculum [...] collegit [...], cz. II. Collectanea scientiam naturalem qualis medii aevi temporibus in Polonia viguit illustrantia. Materiały źródłowe do słownictwa przyrodniczego średnich wieków w Polsce, Kraków 1900.

Bibliografia

Uwagi

Materiał cytowano z tomu II według kur- sywnej numeracji zamieszczonej przez wydawcę. Autor umieszcza w transliteracji także synonimikę łacińską. Charakterystykę źródeł i objaśnienia średniowiecznych nazw botanicznych zamieścił Rostafiński w tomie I. W Sstp prawie zawsze przedrukowywano te znaczenia. W nielicznych wypadkach niewątpliwych pomyłek wydawcy Sstp identyfikował nazwy samodzielnie. Systematyczne polskie nazwy botaniczne podawano za kluczem do oznaczania roślin: Władysław Szafer, Rośliny polskie, Warszawa 1953. Na końcu I tomu Rostafiński umieszcza trzy indeksy: 1. łaciński indeks rodzajów roślin - Genera plantarum at animalium; 2. łaciński indeks nazw roślin - Index nominum propriorum; 3. spis polskich nazw (przy zestawieniach układ alfabetyczny wg rzeczowników). Większość materiału ekscerpował własnoręcznie do magazynu Sstp sam Józef Rostafiński. Materiał niewyekscerpowany rozpisywał każdy autor botanicznego hasła wg cz. II Średniowiecznej historii naturalnej w Polsce, uprzednio wyszukując w cz. I odpowiednie numery nazw. Wydawca przedstawia następujące XV-wieczne rkpsy i inkunabuły (u Rostafińskiego w cz. II Materiały źródłowe jest ciągła numeracja rkpsów i inkunabułów z w. XV i XVI, przy czym nie są one ułożone chronologicznie):

16. Rkps z biblioteki gryfijskiej Cod. Lat. Q nr 59. (Z oryginału). Znajduje się on w Materiałach na s. 182 i obejmuje nry polskich nazw 5592-5610. ~ Rostafiński sprowadził do Krakowa rkps z Królewskiej Biblioteki Uniwersyteckiej w Greifswaldzie (Gryfii, obecna nazwa książnicy Biblioteka Uniwersytecka w Greifswaldzie, współczesna sygn. Cod. Lat. Q 59 (743), pochodzący z klasztoru Kanoników Regularnych w Trzemesznie, opisany i wydany przez H. Collitza w 1880 r. z JA IV w publikacji Polnische Glossen aus dem XV-XVI Jahrhundert. Rkps liczy 392 k. (część kart ze środka wyrwano) i zawiera różne teksty pisane różnymi rękami z połowy XV w. (w rkpsie daty k. 116v, 128r - 1469, k. 146v, 160v, 229v - 1453, k. 203v - 1454). Rostafiński wydał na nowo glosy botaniczne (nazwy roślin) znajdujące się na k. 249 w traktaciku o właściwościach leczniczych roślin. Nie wydał natomiast kilku glos - nazw roślin z kart 250 i 251, gdzie występują one w opisie chorób i lekarstwach końskich, które są w wydaniu Collitza. Te glosy w Sstp drukowano z lokalizacją IA IV i odpowiednim numerem strony. Taką lokalizację, z pewnością błędną, ma także jedna glosa wydana przez Rostafińskiego, lubieszczk z k. 249, przy której zamieszczono też błędne odczytanie przez Collitza synonimu łacińskiego. Od 1985 r. Pracownia Sstp dysponuje mikrofilmem kart rkspu z polskimi glosami oraz zrobionymi z niego ekscerptami Elżbiety Belcarzowej. Porównując to odczytanie z odczytaniem Rostafińskiego, widać różnice lekcji zarówno w wyrazach łacińskich, jak i polskich. Nie było możliwości ewentualnego wprowadzenia poprawek, ponieważ dotyczy to materiału z pierwszych tomów Sstp.
W Sstp materiał cytowano (z obu źródeł) z datą ca 1500. ~ Cf.JA IV 86-97 poz. 1.

Odsyłacze