rękopisu:
1501
tekstu polskiego: XVI in.
Postać materiału polskiego
Charakterystyka zawartości
Autor: -
Rodzaj: słownik
Typ: przekładowy
Brückner Aleksander, Przyczynki do dziejów języka polskiego, Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Filologiczny, t. XLVII (1910.), s. 337-385.
Wokabularz sandomierski to rękopiśmienny słowniczek łacińsko-polski zanotowany na pustych kartach starodruku Vocabularius breviloquus wydanego w Strasburgu w 1501 r. Zabytek składa się z dwóch części: pierwsza ręka zapisała 78 haseł na przedniej wyklejce kodeksu, druga ręka - 120 haseł na k. 321r (Y6). Większość haseł obu części zawiera polskie odpowiedniki. Ponadto na marginesach druku znajduje się 18 polskich glos kilku rąk - odpowiedników haseł łacińskich wydrukowanych w Vocabularius breviloquus, jak i nowych, dopisanych. Odręczne adnotacje, choć pochodzą od kilku osób, powstały w stosunkowo krótkim czasie, niedługo po wydaniu kodeksu, a ich dukt ma cechy późnogotyckie.
Pisownia polskiego słownictwa w zabytku wskazuje na jego wielkopolskie pochodzenie. W kodeksie znajdują się podpisy jego dwóch nowożytnych właścicieli - Aleksandra Gwiazdockiego oraz Piotra Grochowickiego, archidiakona gnieźnieńskiego - nie są oni jednak pisarzami słowniczka ani glos. W późniejszym czasie Vocabularius breviloquus był własnością biblioteki klasztoru oo. filipinów w Studziannie k. Opoczna. Po jego kasacie trafił do Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu, która w 2007 r. weszła w skład Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu i starodruk jest tam przechowywany do dziś (sygn. 431).
W Sstp materiał leksykalny z WokSand był cytowany z edycji A. Brücknera (s. 354-356), opracowanej na podstawie wypisów nadesłanych przez ks. Józefa Rokosznego, profesora Seminarium Duchownego w Sandomierzu i opiekuna tamtejszej biblioteki. Ekscerpcja obejmuje tylko słowniczek rękopiśmienny (bez glos), przy czym jest niepełna i zawiera błędy w odczytaniu.
Wydawca dodał w nawiasach okrągłych odtworzone przypuszczalne łacińskie wyrazy hasłowe, których J. Rokoszny nie odczytał, ale w Sstp cały materiał cytowano bez nawiasów. Z powodu zamieszczenia w artykule A. Brücknera błędnej daty wydania Vocabularius breviloquus („M. V. I” zamiast „MVcI”, czyli 1501), w Sstp określono prawdopodobne datowanie druku na 1496 r., a materiał z rękopiśmiennego słowniczka datowano ca 1500.