Mądry

w opracowaniu

nr hasła: 9840

Fleksja

przymiotnik
Widok zaawansowany
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik mądry
mądra
-
dopełniacz mądrego
mądrej
mądrego
celownik mądremu
-mądremu
biernik mądra
mądrego
-mądre
narzędnik mądrym
--
miejscownik ---
wołacz -mądra
-
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik mądrzy
mądre
-
dopełniacz mądrych
mądrych
-
celownik -mądrem
mądrym
biernik mądre
-mądre
narzędnik mądrymi
--
miejscownik ---
wołacz mądrzy
--
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik mędrszy
--
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik mędrszy
--
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik namędrszy
--
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • On (sc. Jesus) yest vschech *namądrschych XVI in. Rozm - 729
  • Filii huius seculi prudenciores, madrszi są, filiis lucis... sunt (Luc 16, 8) XV in. R XXIV (1.8) - 74
  • Narodzylicz szø który clouek..., chosbicz on bil nad n<i>m... mødrszy? XVI w. Gn ap. (1.1) - 5r
  • Czedl w nych (sc. w księgach)... przed møszmy y zonamy, y mødrimy (in conspectu... sapientium) 1455 BZ (1) - Neh 8, 3
  • Przetosz was proszą..., wierny sludzi a mądrzi 1482-1483 MW - 50r
  • Ty mass slova tako slotkye, tako mądre y tako laskave, yze yednem slovem vchvaczys XVI in. Rozm - 771
  • Wydaycze z was møże mødre y vmyale (viros sapientes et gnaros) 1455 BZ (1) - Deut 1, 13
  • Kxyązą żydowska... począly szyą... dzyvovacz yey vyelyebney movye y yey mądrym slovam XVI in. Rozm - 26
  • Tedy vstaly ony vschytky dzyevycze y opravyly sve lampy, ale ony salone począly mądrem (sapientibus Mat 25, 8) movycz...: Dayczye nam oleyv vaschego XVI in. Rozm - 488
  • Przykład o dzyeszyączy dzyevyczach, których bylo pyecz mądrych a pyecz salonych XVI in. Rozm - 486
  • Confiteor tibi, pater,... quia abscondisti hec a sapientibus, mądrich, et prudentibus rosumnich (Mat 11, 25) XV in. R XXIV (1.8) - 75
  • Tedy vstaly ony vschytky dzyevycze y opravyly sve lampy, ale ony salone począly mądrem (sapientibus Mat 25, 8) movycz...: Dayczye nam oleyv vaschego... Odpovyedzyaly madre (prudentes Mat 25, 9) XVI in. Rozm - 488
  • Bøczdcze... tako mødrzy, gakocz szø vøszeue mødrzy ca 1409 Gn - 172v
  • Nad nyeprzyaczyoly moymy mødrym yes mye vczynyl ca 1500 Puł - 118, 98
  • Rzecznyczko nascha..., barzo mądra, racz za namy orądowacz! XV ex. PF V (3)
  • Yesz obatouane Ty Bosze proszmi przypisan...rozumpnø, madre ...racy (quam oblationem tu deus in omnibus quaesumus benedictam, adscriptam, ratam, rationabilem acceptabilemque facere digneris) ca 1420 Msza II - 259
  • Kto szdraadzil... Salomona møødrego? ca 1450 Gloger - 1a
  • Nad neprzyyaczoly mogymy mødra ges mø vczynyl (prudentem me fecisti) kazanym twym ca 1400 Fl - 118, 98
  • Czczyenye o tem, yako szye dzyvovaly byskvpy... movye vyelebney dzyevyczy Maryey y yey mądremv dolyczanyv XVI in. Rozm - 26
  • Scribe mądremv (stetit autem Esdras scriba Neh 8, 4) ca 1470 MamLub - 102
  • Wsszem dobrim zacony (pro zacom 'żakom’) sszlussza szwego myssztrza czczicz, acz szø chcze w yego wczenw nawczicz, bo z wczena mødrego dobywayø czczy ca 1420 R XXIV (1.9) - 81
  • Yesthlyby taczy tho braczya nye chczyeli sye polepszycz..., thedy doradzywszy sye braczyey rostropney y mądrey (de consilio discretorum) mayą byczi vypądzeny 1484 Reg - 15v
  • Radi twey zawszdi od mødrego (a sapiente) potrzebuy 1455 BZ (1) - Tob 4, 19
  • Sybilla... gestcy ona barszo mødra bila ca 1409 Gn - 5r
  • Moy namyleyschy, nade wszythky gyne w navkach nauczon[y]e, <w> przyrodzenyv czvdne, mocznye, mądr[z]e y thesch wymownye, nawybornyeyschy! Bo thy... przewyszasz... Salomoną madroszczya 1447-1462 Zab (35)
por. Sstp

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp IV 174b
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 9840, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. JD
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny