Łoże

w opracowaniu

nr hasła: 846

Fleksja

rzeczownik
rodzaj: nijaki

przypadek liczba
pojedynczapodwójnamnoga
mianownik łoże
-łoża
dopełniacz łoża
-łoż
celownik łożu
--
biernik łoże
-łoża
narzędnik łożem
--
miejscownik łożu
-łożach
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • Lectus lose ca 1450 GlJag (11) - 96
  • Idcirco, dilectissimi Xani, est bonum habere obrasz bozy, boza maka, in domo abo nad loszem ca 1500 GlKazB I (1.1) - 54
  • Sicut in die honeste ambulemus, non in comessacionibus w porzardkach et ebrietatibus, non in cubilibus w loszach, nyeczystosczy et impudiciciis wlgariter, non in contencione et emulacione 1435 GlKazB II (4) - 48
  • In cubilibus w lozach (sicut in die honeste ambulemus,... non in cubilibus et impudicitiis,... sed induimini... Jesum Christum Rom 13, 13) 1471 MamKal - 280
  • Molendinatores... in ipsis molendinis... predictis providere debent sub eorum iuramentis structuras al. pogrodky et lecta al. llosza ante rotam et post rotam in obstaculis al. w gaczyach, latitudinem decursus aque et profunditatem, quoad aquam estivalem, in quolibet molendino predictorum premissa sublevare vel deponere 1444 AcPosn I (1) - 107
  • A tem poruschyly vschytek lyvd, yze vschysczy pochvataly szye svych (leg. z swych) loz XVI in. Rozm - 663
  • Mensa in stuba maiori et in domo cathene ferree, sarre ferree, spende al. loszą lignee 1491 MMAe XVI - nr 1469
  • Zglobø mislil iest w loszu (in cubili) swoiem ca 1400 Fl - 35, 4
  • Micz [se] *bodø po wszitky nocy losze (lectum) moie, se slzami mogimi losze (stratum) moie smoczø ca 1400 Fl - 6, 6
  • A on iaco nowoszena pochodzøcy z losza (de thalamo) swego ca 1400 Fl - 18, 5
  • Vkazowano iest loze gego zelaszne (monstratur lectus eius ferreus)..., dzewyøcz lokyet *mayocze na dlvzø 1455 BZ (1) - Deut 3, 11
1. 'łóżko, legowisko lub posłanie służące do snu i wypoczynku' - 'lectus, stratum, cubile, grabatum'
Połączenia wyrazowe
być włościego łoża
‘pochodzić z prawnie (nie)ważnego związku małżeńskiego’
(kobietę komuś) dać na łoże
‘umożliwić komuś popełnienie gwałtu na kobiecie, czy też wydać za mąż’
  • Swatczimi, iaco Hynczka ne wsøl paney *Jgneske w swoy rancze gwaltem y ne dal gegey na losze szwemu bratu 1400 Pozn - nr 488
łoże składane
2. 'łóżko lub jego część, rama łóżka' (?)
  • Moganus uel mogabus dicitur lectus vlg. losze szkladane uel proprium nomen aque cuiusdam inde Moguncia ciuitas quedam vbi intrat Renum 1442 WokRacz - 146r
stojące łoże
3. 'łóżko lub jego część, rama łóżka'

Zapożyczenie

Uwagi

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp IV 124a
PDF

Errata

-