Wierny, Wierni

w opracowaniu

nr hasła: 7759

Fleksja

przymiotnik
Widok zaawansowany
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik wierny
wierzen
wierna
wierne
dopełniacz wiernego
wiernej
wierniej
wiernego
celownik wiernej
wiernemu
wierne
wiernemu
biernik wiernego
wierny
wierną
wierne
narzędnik wiernym
wierną
wiernym
miejscownik -wiernej
-
wołacz wierny
wierna
wiernemu
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik -wiernyma
-
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik wierni
wierne
-
dopełniacz wiernych
--
celownik wiernym
--
biernik wiernej
--
narzędnik wiernymi
--
miejscownik ---
wołacz wierni
--
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz wierniejszego
wiernieszego
--
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik nawiernieszemu
--
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • <Pospolstwo>... rządzycz <raczy>... pospolycze <sluga, leg. z sługą, thwym papyezem naszym>... y wszythkym wernyeg wyery (una cum... omnibus orthodoxis) 1413-1414 Msza I - s. 260
  • Wladislaus dei gratia rex Polonie strenuo viro et fidelissimo y nawernesszemu militi ca 1428 PF I (5.1) - 483
  • Eya, dvszo moye, oczvci sa, dlvgosz spale, * ny masz verneszego k sobe, vczyn dobrze szobe 1461-1470 SkargaWroc - 12r
  • Eya, eya, dusza mogyą, oczvky szą, dawnosz dlugosz spala, nye masz vyernyeyszego k szobye, vczyn dobrze szamą szobye 1463 SkargaPłoc - 277ra
  • Aby mązewye szlawąthny Slachathnych pomocz a szprawyedlywye przysągayączi nyekthorą oszobną czczą v nasz myedzy ginszymy naszymy wyernymy bili poczeszeny, vstawyamy 1449 Sul (1.1) - 44
  • Thedy Burgrabyą postawyl tego yaczczą przed gaynym szadem y rzekl przesz rzecznyka: panye woyczye y wy wyerny przyszyasznyczy ca 1500 OrtMac - 31v
  • Iszecz nasz Crist mily gestcy on tho byl prze fszythky verne krescygany vcynil ca 1409 Gn - 178r
  • A pouedamcy ga tho vam fszythkiim crescianom vernim i tesze slugam Bosziim ca 1409 Gn - 1r
  • Napyrzwey yeesz my tobye obyetuyemi za pospolstwo twych wyernich krzesczyanow 1424 Msza III - 4rb
  • Pogønw ydzala røkv yego prawda y søød, werne wszytky kaszny gego poczwyrsona na weky wekom ca 1400 Fl - 110, 7
  • S pirue nedzele tego ho aduentu poszødaliszø verny cresciani priscza gego ca 1409 Gn - 2r
  • Yako Mancarz my wroczil list røkogemsky..., a tego listam ya ku wyernyma røkoma nye bral 1426 Pyzdr - nr 810
  • Yesze czo* szom moya paropcza scoth zayaly..., tho szu zayanli na moyey verney dzedzine 1425 RtKon - nr 436
  • Slyachethnosczy pokolenya s porodziczelow gych początek zawsdy wydą gychsze pochoth przirodzeny s rodzayw gych wyernym szwyadeczsthwem doszwyathczacz szą obykly 1449 Sul (1.1) - 33
  • Yaco kady yada, to yada verną stara graniczą 1423 Pozn - nr 1133
  • Ysze Mycolay, brat Rachphalow, ne yest sz nym dzelen vernim dzalem 1423 Pozn - nr 1132
  • Wythay wyerne Boze Czyalo, ysze szya nam vydzyecz dało XV p. post. R XIX (20)
  • Vyarvy szye, o vyerna duscho, nye zazegay szye ognyem lakomstva bo konyecznye bądzyesch tovarzyschem Iudascha zdraycze XVI in. Rozm - 515
  • Slugo dobry a wyerny (bone serve Luc 19, 17) XV med. R XXXIII (1) - 122
  • Suøti <Łukasz ewnjelista> troiaky skutek znameniti pocazuie v tih ue threh croleh poganskih: gih zødne croleuicha deuicø porodenego pitane, gih verne kzøzicha pocoynego posnane XIV med. Kśw - cv 18
  • Yaco Yąn Dzurka w<je>chal w szaloga verną w Szemotulel (pro Szemotulech), gdze mu Bogusz vkasal 1420 Pozn - nr 1070
  • Jan y Jęndrzey... vczynily vstavily y yako nalepey mogly obrzondzyly szwego wyernego y szakonnego procuratora actorem sprawcza factorem vczynczą y gich wsytkych potrzeb gestorem ca 1428 PF I (5.2) - 479
  • Na weky schowam iemu miloserdze moi, a obrzød moy werni iemu (et teastamentum meum fidele ipsi) ca 1400 Fl - 88, 28
  • They noczy, kyedy szye Syn Bozy narodzyl, po wschemv svyatv myod schedl, bo tedy nyebyossa myodem czyekly, dayacz svyadecztvo vyernemv porodzenyv XVI in. Rozm - 70
  • Yaco Sczedrzik, yego pani s yey dzatky ne szachowali... polthorasta owecz, czosz Aaron, szid, da<ł> szchowacz k werne rancze 1406 Pozn - nr 827
  • Acz bych tesz grzesny czlovyek vstąpylem vyerzącz w czary..., blvsznyl naprzecyvo Bogu Stvorzyczyelovy svemu, albo yego svyatym a naprzecyvo povyetrzv przecyvyavczy sya vyerney spravyedlyevoscy. XV Spow (3)
  • Tobye placzø obyethnycze swe wyecznemu Bogu, wyernemu y prawdzyvemu, zywemu (tibi reddunt vota sua. aeterno deo, vivo et vero) 1426 Msza IV - s. 314
  • Tego mi dzissa zal ot mego prauego ssercza ca 1415 Spow (2)
  • Poznane werney swatlosci iest (sc. żaltarz, agnitio verae claritatis est) ca 1400 Fl - Prol I, 10
  • Serua semper illesa coniurati, gl. id est confederati smowyonego, vyernego, iura consorcii 1466 R XXII (1.1) - 10
  • Swadeczstwo Gospodnowo werne (testiminium domini fidele), mødroscz daiøczy malutkim ca 1400 Fl - 18, 8
  • Yako wedzø y swatczø, czso nam pan Ondrzey posual, to yest werna prawda. 1405 HubeZb - 112
  • A stolecz iego iaco sluncze w obesrzenu moiem a iaco luna przezpeczna na weky a swadek w nebesech werni (fidelis) ca 1400 Fl - 88, 36
  • Ja przyszyągam Bogu y memu panu krolowy, y themu rnyastu, ysz chczą ya na mym szadzye wyerzen bycz, kaszdemu prawda czynycz, thako vbogyemu yako pogathęmu ca 1500 OrtMac - 12r

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp X 183a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 7759, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. JD
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny