Warować się, Wiarować się, Wierować się

w opracowaniu

nr hasła: 7429

Fleksja

czasownik
Widok zaawansowany

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona zwrotna

forma
się warować

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.-
3.waruje się
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.się warował
-warowało sie
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

Forma osobowa, tryb rozkazujący, strona zwrotna

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.waruj się
3.sie waruj
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.warujcie sie
3.-

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona zwrotna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.-by sie warowali
--

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik--warowało
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwarowali
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego

forma
warując

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego z zaimkiem zwrotnym się

forma
warując się

COMPOSITUM

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona zwrotna

forma
wierować się

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.-
3.się wieruje
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona zwrotna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.-bychom sie wierowali
--
2.---
3.---

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwierowali
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

COMPOSITUM

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona zwrotna

forma
się wiarować

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.-
3.sie wiaruje
wiarują się
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas przyszły

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.będziemli się wiarować
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas przyszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.wiarował się
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.sie wiarowali
--

Forma osobowa, tryb rozkazujący, strona zwrotna

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.wiaruj się
3.-
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.wiarujmyż się
2.wiarujcie się
3.-

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona zwrotna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.bych się wiarował
--
2.---
3.się wiarowałby
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.-by sie wiarowali
--

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiarował
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiarowali
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego

forma
wiarując

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego z zaimkiem zwrotnym się

forma
wiarując się

COMPOSITUM

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • Thako nyechay szą barzo owszeyky vyervye kalszdi kaplan gy czlovyek, aby slovem y sznamyenyem, gy kasdym obyczayem nye obya<wiał> czvdzego grzechv ca 1500 Quaestiones VIII - 33
  • Wyarvy syø (cave), aby nicz ginego nye movil 1455 BZ (1) - Num 22, 35
  • Waruy szø, abi nye mowyl (cave, ne loquaris) 1455 BZ (1) - Gen 31, 29
  • Ktho thy ludzy, szlowye szwathky, ma k themv sprawnye szwadeczthw przyczysznacz, aczby szye wyarowaly albo nye chczyely szwyathczycz (si se ipsi testificationis defendere vellent) ca 1500 OrtMac - 47r
  • Kto thy ludze, szlowye szwyathky, ma sprawnye k themv szwyadeczstwu przyszancz (pro przyczysznancz), aczby szye warowaly albo nye chczely szwyathczycz (si se ipsi testificationis defendere vellent) ca 1480 OrtOssol - 75ra
  • Gdi... barthnyk... przerzeczonich rzeczi czinycz syan vyarovalbi (si... praemissa facere vitaverit), tegdi pan... tego tho sbyega albo vyaruyanczego (fugientem) bandzye czyandzal w tem tho myedzye 1450 Sul (1.2) - 96
  • Varvyczye szye od falschyvych prorokow (attendite a falsis prophetis Mat 7, 15) XVI in. Rozm - 283
  • Pylat byl *poganym... a przetoz szye yego vyarovaly gakoz nyeczystego XVI in. Rozm - 748
  • Czlovyeczenstvo varovalo szye albo balo smyerczy, bostwo yą vybralo XVI in. Rozm - 605
  • Vyaroval szye (sc. Jozef) tego nasylnye, by szye to nye zyavylo (cavit..., ne publicaretur) XVI in. Rozm - 54
  • Ihesu, raczy... a dar rady dobrey my dacz, bych szyą dobrych rzeczy dzyerszal a szlych rzeczy szya wyaroval ca 1500 PieśniWład (1.4)
  • Psalm Dauidow naucza nas pamyęcz grechow ymyecz, abychom sze gich wyerowaly ca 1500 Puł - 37 arg.
  • Gyesthly czlowyek dluszen a szbyezy sz myasztha na zyemya, szlowye ysz szye wyaruge thego prawa ca 1500 OrtMac - 24v
  • Wszako wyele dobrego bødzem myecz, *bodzemly (pro bødzamly) syø Boga bacz a grzecha syø wyarowacz (si... recesserimus ab omni peccato) 1455 BZ (1) - Tob 4, 23
  • Ysze cząsthokrocz thaczy nyevolny (sc. słudzy) rąkv panow szwogych vczyekayacz a wyerowacz szą chczącz (evadere volentes) v obczych zemyan..., gdy vczekayą, noczowani bywayą 1449 Sul (1.1) - 82
  • Wyarvyącz szą sząnda 1449 Sul (1.1) - 6
  • Iako naszego *gnyewo y vyn w nych (sc. ustwieniach) polozonich chczan a zandayą szą wyarowacz (poenas... cupiunt evitare) 1449 Sul (1.1) - 6
  • Turmas fugiens zastampow waruyacz sza (antra deserti... civium turmas fugiens petisti) 1444 R XXIII (13) - 308
  • Varugmis szø grecha ca 1409 Gn - 172r
  • Gdis szø svich grechof spouedamy, vøcz othsichmasth mamy szø gich varouacz ca 1409 Gn - 14v
  • Kto ma czisty zywot, ten sie waruy ca 1450 Gloger - 1c
  • Attendite wyarvycze syą (attendite ab omni iniquo Ecclus 17, 11) ca 1470 MamLub - 163
  • Furti perfidias mortis et insidias nec detestantur, gl. refutantur supradicta peccata nye vyaruyą szą, cuncti 1466 R XXII (1.1) - 20
  • Idem suus colonus divagat vlg. waruye szą ab ipso frumentum 1424 TymWol - 70
  • Iaco szø Potr ne warowal Wawrzincza trzi lata prawa za yego zdrowya 1406 Kościan - nr 311

Zapożyczenie

–

Uwagi

Nie zawsze grafika pozwala na ścisłe rozróżnienie form z -wa i wia-.

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp X 44a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 7429, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. KJ
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny