Dziwować się

w opracowaniu

nr hasła: 3533

Fleksja

czasownik
Widok zaawansowany

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona zwrotna

forma
dziwować sie
dziwować się
sie dziwować
się dziwować

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.się dziwuję
2.sie dziwujesz
3.dziwuje się
się dziwuje
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.sie dziwujecie
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.-ja się dziwowała
-
2.---
3.dziwował sie
sie dziwował
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.dziwowaliście sie
--
3.dziwowali sie
dziwowali się
dziwowali są sie
sie dziwowali
się dziwowali
--

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona zwrotna, czas zaprzeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.jestci się był dziwował
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona zwrotna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.-byście sie dziwowali
--
3.---

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdziwujący
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego z zaimkiem zwrotnym się

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdziwujący się
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego w odmianie prostej

forma
dziwując

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego w odmianie prostej z zaimkiem zwrotnym się

forma
sie dziwując

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdziwował
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik-dziwowała
-
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdziwowaliście
dziwowali
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego

forma
dziwując

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego z zaimkiem zwrotnym się

forma
dziwując sie
dziwując się

COMPOSITUM

Semantyka

Definicje
'robić wyrzuty, mieć pretensję (do kogoś), obwiniać o coś, przypisywać winę' - 'imputare, castigare, incusare' por. Sstp
  • Non fuit ausus curiose misterium Sancte Trinitatis investgare, sed in admiracione badacz, ale dziwuyacz ssye XV p. post. GlDom - 65
  • Stupebant autem omnes et mirabantur dzyuovaly syą (Act 2, 7). 1403 GlJag (13.1) - 100
  • WT: Nyektorzy ssą (leg. się) dzyvovaly, yz ssą yego nye zalovaly, yz tak nyemylosczyvye mogły gy szyepacz XVI in. Rozm - 816
  • Bo oczyecz mylvye szyna, a wschytky rzeczy yemv vkazvye, ktore on czyny y vyaczsche yescze vczynky vkazvye yemv, abysczye vy szye dzyvovaly (ut vos miremini Jo 5, 20) XVI in. Rozm - 259
  • A cdiszcy vøcz ten tho gisty czeszarsz tho vydzene y ten tho dzif gestcy gy on bil vsrzal, tedycz vøcz gestcy szø on bil themu barszo dzyuoual ca 1409 Gn - 5r
  • Davaly yemv szvyądecztwo y dzyvovaly szye v mlodoszczy slow, ktore szą pochodzyly z yego svyąthych vst XVI in. Rozm - 251
  • Oslovy z volem... szye *dzyevovaly y począly wschemv lyvdv povyedącz rzekącz, izesmy vydzyely y schlyschely anyely movyącz, a wschytek lyvd schlyschącz to naszylnye szye dzyvovaly XVI in. Rozm - 69
  • Mirantes super his dzivovali są tim (erat pater eius et mater mirantes super his, quae dicebantur de illo Luc 2, 33) XV in. R XXIV (1.8) - 71
  • Ony *widøcz taco, dzywowaly sø se (admirati sunt), *zamocili sø se y poruszili sø se ca 1400 Fl - 47, 5
  • Vy slugy dzyvovalysczye szye przed tym, yzesczye rzekly: Nygdy tako nye movyl czlovyek, yako ten movy XVI in. Rozm - 684
  • Myly lesus nye odpovyedzyal yemv ny slova, aze szye Pylat temv barzo dzyvoval y rzekl yemv: Nye chczesch se mną movycz? XVI in. Rozm - 813
  • Tercio die ostendit se Neroni, quod cum eo Nero obstupuit, dzywowal sze, et verum dei filium credidit XV med. GlWroc - 56r
  • *Targono gye osszakamy. Ya szya themv dzyvovala, gdym w nych tha szmyaloscz vydzala 1463 De morte - 275vb
  • Zvmyawschy szye on y lyąk szye naszylnye, y pocznye szye dzyvovacz, czo by szye to stalo (quid factum sit, miratur) Rozm 54 XVI in. Rozm - 54
  • Tedi Isaak *lyoknye syø a gymye syø wyelmy dzywowacz any chczyal temu vwyerzycz y rzeki (expavit Isaac stupore vehementi et ultra quam credi potest, admirans, ait) 1455 BZ (1) - Gen 27, 33
  • Nolite mirari, dzywowacz sze, si odit vos mundus (I Jo 3,13) XV med. SKJ I (1.1) - 93
  • I byl oczyecz yego y mathka yego dzyvuyączy szya nad thymy, chtore byly movyony o nym (erat pater eius et mater mirantes super his, quae dicebantur de illo Luc 2, 33) XV p. post. EwZam - 295
  • A yako y (leg. ji) przevyedly na rynek svyązanego, tako vschytek Iud myezsky y opczy vyvyedly przeczyv yemv, nasylnye szye dzywyącz a navyeczey szye dzyvovaly kupczy XVI in. Rozm - 664
  • lako to vzryaly dzyeczy..., vroczyly szye do domv z vyelyką radosczya, dzywyącz szye temv dzyw (leg. dziwu) vyelykyemv (de facto tam mirabili mirantur universi) XVI in. Rozm - 124
  • Rzekø dziwuiøcz syø (dicent stupentes): Przecz tak vczinyl Bog tey zemy a temv domv? 1455 BZ (1) - II Par 7, 21
  • Odpovyedzyavszy myly lesus y rzeki: Yedenem *vczynyk vczynyl, a wschysczy szye dzywyeczye (leg. dziwujecie, unum opus feci, et omnes miramini Jo 7, 21) XVI in. Rozm - 433
  • Myly mylø myluge, chlop szø temu dzivuge XV p. post. MacPam II (2)
  • Obstupet dzyvągye (leg. dziwuje) schą (transierunt cursim, Gaba sedes nostra: obstupuit Rama, Gabaath Saulis fugit Is 10, 29) 1471 MamKal - 184
  • Czemv szye dzyvyesz (leg. dziwujesz), wschakosz byl posłan do Zacharyascha, zvyastvyącz yemv narodzenye yego szyna Yana? Rozm 45; XVI in. Rozm - 45
  • Rzekla k nyemu Marya: Themu szya dzywuya ya, yako szyna moga myecz, o mązu nycz nye kcza wyedzyecz XV p. post. R XIX (3.2)

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp II 340b
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 3533, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. ED
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny