Radca, Radźca, Radźsa, Rajca, Rajdca, Rajdźca

w opracowaniu

nr hasła: 3242

Fleksja

rzeczownik
rodzaj: męski

przypadek liczba
pojedynczapodwójnamnoga
mianownik radca
radźca
radźsa
rajca
-radce
radźce
rajce
dopełniacz radce
rajdce
-radziec
rajc
celownik radźcy
rajcy
-radcam
radźcam
rajcam
rajcom
biernik --radźce
rajce
narzędnik radźcą
rajcą
rajdźcą
-radcami
radźcami
radźcy
rajcami
miejscownik --radcach
radźcach
rajcach
wołacz --radźce

Semantyka

Definicje
'członek rady miejskiej, naczelnego organu samorządu miejskiego w miastach na prawie niemieckim' - 'socius concilii, a quo urbes iure Theutonico candidate regebantur' por. Sstp
  • My, raycze *rymanowczy, pyszemy vaszey mylosczy, ysze thu szą dwa kmecze XV ex. SlArch I (1)
  • Tho sza stalo przeth pany radczyamy 1478 RKJŁ VII (2) - 59
  • Gdyby kthory czlowyek rzekl przed dzyedzycznem pan[n]em o rayczach mowyącz, aby nye byly prawdzywy ca 1500 OrtMac - 13v
  • Gdyby ktory czlowyek rzekl przed dzyedzycznym panem o radzczach, aby nye byly prawdzywy (si quis argueret mendacii consilium) ca 1480 OrtOssol - 35ra
  • Gdyby myesczanyn ... przyschalby (pro przyschelby) woythow (leg. w woythow) dom... y nalaszl thamo dwa albo wyaczey radzyecz, czosz by wthanczasz rayczamy byly ca 1500 OrtMac - 12v
  • Wysznaly szye, tedy straczyl glową swą a lezy na radczach (in consulibus), czo chczą sz nym vdzalacz ca 1480 OrtOssol - 35ra
  • Kyedy czlowyek przed burgrabya albo przed radczamy (coram consulibus) poddą szye pod wysche prawo ca 1480 OrtOssol - 18vb
  • Vczynyly radczcze kthory wyelkyerz o takych rzeczach, a czy porącznyczy tego czlowyeka nye mogą postawycz a sz radczczy (cum consulibus) schą <o to nie zjednają>, tedy przepadly ten wyelkyerz ca 1480 OrtOssol - 38va
  • Przed gego raczczamy (coram... consiliatoribus eius) 1455 BZ (1) - I Esdr 7, 28
  • Wrodzyny panovye, raczcze, przyaczyelye moy, raczczye vyedzyecz, yze then dobry czlovyek... nycz nye krzyw XV ex. SlArch I (1)
  • Gdyby myesczanyn, czo by czastokrocz raczczą byl, prziszagal ku prawo (pro prawu, si civis, qui saepius consul iuratus pro tempore extiterat) ca 1480 OrtOssol - 33vb
  • Tho on vczynyl raycze roczne wybyeracz ca 1500 OrtMac - 17r
  • Pretoribus, id est consulibus radczam (rex Darius fecit cenam magnam... omnibus purpuratis et praetoribus II Esdr 3, 2) 1471 MamKal - 105
  • Gdy wybijorą raczcze, mayaly tesz woythowy przyszagacz ca 1480 OrtOssol - 33vb
  • Tham szye szebral szwymy przyyaczelmy y z opczymy, kthore mogl myecz sz harnaszem y szbroya naprzeczywko rayczam ca 1500 OrtMac - 12v
  • Pziszyengamy Bogu, sze panom nasim rayczom poszlusny chczemy bicz XV p. post. WilkKrak - 47
  • Jakom ya nye pocradl raczczam clodziny za pol kopi y szaszescz grosszy 1428 ZapWarsz - nr 282
  • Na sąnda sprawydliwich raycz; et declinaverunt oculos suos, ut non viderent celum neque recordarentur judiciorum justorum XV p. pr. SKJ I (4) - 309
  • Jakosmy chodzyly do burmistrza y do radzecz w Oszeczne ot panyey Margorzathy w possel<s>thwye 1428 Kościan - nr 1350
  • Gdy radcze szą w myesczy[e]kyey oprawye, ktory by gych nye czestowal.., ten ma kaszdemv raczczy pokupicz trzydzeszczy szelagow ca 1480 OrtOssol - 34rb
  • Przeto czinyl zle w wydzenyv bozem iako y dom Achabow, bo bily ony gemv raczce (fuerunt ei consiliari) po smyercy oczcza gego BZ (1) - II Par 22, 4
  • Raycze, kthorzy szą wybrany, czy maya przyszyadz Bogv ca 1500 OrtMac - 12r
  • Gdyby myesczanyn czo by czaszthokrocz rayczcza byl, prziszągal ku prawo ca 1500 OrtMac - 12r
  • Gdyby czlowyek byl rayczą y przyszyagl ca 1500 OrtMac - 13r
  • Thedy ma kaszdemu rayczy pokvpycz stho y trzydeszczy szelagow ca 1500 OrtMac - 13v
  • Gdy radcze sza w myesczy[e]kyey oprawye, ktory by gych nye czestowal..., ten ma kaszdemv raczczy pokupicz trzydzeszczy szelagow ca 1480 OrtOssol - 34rb
  • Tedy tesz kaszdemv radcza (pro radczy) ma pokupycz XXX szelagow ca 1480 OrtOssol - 34rb
  • O radzye vtore<go> raydcze, ktory nyeczo odmavyal szmyerczy mylego Iesusza tako rzekącz XVI in. Rozm - 583
  • O radzye trzeczyego radcze, ktory tez odmavyal smyerczy mylego Iesucrista tako rzekącz XVI in. Rozm - 584

Zapożyczenie

Uwagi

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp VII 423a
PDF

Errata

-