1. Nic, Nicz, Niczs, Niczso

w opracowaniu

nr hasła: 3091

Fleksja

zaimek
Widok zaawansowany
rodzaj: nijaki

przypadek liczba
pojedynczapodwójnamnoga
mianownik nic
niczs
niczso
--
dopełniacz niczego
--
celownik niczemu
--
biernik nic
nicz
niczs
--
narzędnik niczym
--
miejscownik niczem
--
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • Nyczesz nye yeszm wadom o ssobye abo nyvczem (i. e. w niczem) mya moye schamnyenye nye grize (nihil enim mihi conscius sum, sed non in hoc iustificatus sum I Cor 4, 4) 1449 R XXV (1.5) - 163
  • Vbogyego ducha albo dusche gest ten, gen nynaczem (i. e. na niczem) swey woley nye chcze myecz any ma XV med. R XXII (2) - 221r
  • In presencia ipsorum Iohannes est detentus... cum nichilo al. nyzczym (i. e. z niczym) 1471 AGZ XV - 110
  • Niczim go ne mal sbiwacz, ani dawnosczø, lati 1401 Pozn - nr 509
  • Sswadczø, esz pany Krzechna, iako yey mansz dzerszal, y ona po manszv dzerszy, a nye wwansala sye nywecz (i. e. we nicz) po manszne ssmerczy 1401 SKJ III (2) - 193
  • Pany... ymala dacz obligacionem in Przegrzeb in partem suam, a tego nicz ne dala pozagu ani viplaczila tego 1395 PKKr I - nr 605
  • <Żebrzący, bo u sie>be nics dobre<g>o ne ymal XIV med. Kśw - br 23
  • Mozesch uczynycz s czego nycz y z nysczego (i. e. z niczego) czo XVI in. Naw - 42r
  • Bog moy, ten nama nysczego (i. e. z niczego) moze dacz 1455 BZ (1) - Gen 22, 8
  • Ne bogcze szø vy niczego ca 1409 Gn - 175v
  • Iaco przi mnye occyowa imenya nicz nye sostalo ani pczol 1427 ZapWarsz - nr 2721
  • Wiloszil Salomon gey to wszitko, czso pitala a nyczso bilo (nec quidquam fuit), bi gemu nye bilo iawno 1455 BZ (1) - II Par 9, 2
  • Gospodzin oprawa me a niczs my nedostone (pro nedostane, nihil mihi deerit) ca 1400 Fl - 22, 1
Połączenia wyrazowe
nic o sobie nie wiedzieć
'nie być nadmiernie pewnym siebie, nie mieć o sobie zbyt dobrego mniemania'ku niczemu przewieść
por. Sstp
  • Ku niczemu przewedzon iest (ad nihilum deductus est) w obesrzenu iego zly ca 1400 Fl - 14, 5
wniwecz wnić
por. Sstp
  • Wniwecz (i. e. we nicz) wnidøø (ad nihilum devenient) iako woda czekøcza ca 1400 Fl - 57, 7
nizacz nie imieć
por. Sstp
  • A strosze w noczi, gichsze nyzacz (i. e. za nicz) ne ymaiø (quae pro nihilo habentur), gich lyata bødøø ca 1400 Fl - 89, 5
nic..., jedno
por. Sstp
  • Slodzyecz nyprzecz (i. e. prze nicz) ny przyydzye, yedno by vkradl (fur non veniet nisi ut furetur Jo 10, 10) XVI in. Rozm - 426

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp V 141a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 3091, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. MF
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny