Chwała, Fała

w opracowaniu

nr hasła: 3047

Fleksja

rzeczownik
rodzaj: żeński

przypadek liczba
pojedynczapodwójnamnoga
mianownik chwała
fała
-chwały
dopełniacz chwały
-chwał
celownik chwale
fale
--
biernik chwałę
fałę
-chwały
narzędnik chwałą
fałą
--
miejscownik chwale
fale
-chwałach
wołacz chwało
--

Semantyka

Definicje
'uznanie, rozgłos' - 'laus, gloria' por. Sstp
  • In ympnis w chualach 1444 R XXIII (13) - 302
  • Poczynayø szye kszyęgy glosznych chwal albo samorzecznych proroka Dawyda krolya (incipit liber hymnorum vel soliloquiorum prophetae regis David) ca 1500 Puł - 1 arg.
  • Gelecole kto wyessyeli syą a cocha w marney fale, tele tesze y smącza syą... prze ganyenye XV med. R XXII (2) - 226v
  • Ludze... myeli bicz silno falą swyeczską vyączy XV med. R XXII (2) - 226v
  • A bødzeczye myecz dzen ten to w pamyøczy, a bødzeczye gy slawycz gody Panu w waszich rodzech chwalø wyecznø (et celebrabitis eam solemnem domino in generationibus vestris cultu sempiterno) 1455 BZ (1) - Ex 12, 14
  • Sdrowa bandz, krolyewno nyebyeszka..., sdrowa bandz, chwalo luczka XVI in. Naw - 8r
  • Ta sloua pise suøti Lucas na cesch y na falø godom nyneysim XIV med. Kśw - dv 2
  • Kv phalye wszechmogąnczego Boga... vmislylysmi (ad laudem dei omnipotentis... decrevimus) 1449 Sul (1.1) - 6
  • Chuala bøcz Bogu ca 1409 Gn - 1r
  • Chwalicz bødø ymø bosze s penim y welicz<icz> gi bødø w chwale (magnificabo eum in laude) ca 1400 Fl - 68, 35
  • Spewaycze Bogu wszelika zema, psalm mowcze ymenu iego, day<cze> slawø chwale *eius (date gloriam laudi eius) ca 1400 Fl - 65, 1
  • Powadaiøcz chwali Gospodnowi y czcy iego, y dziwi iego, iesz vczinil (narrantes laudes domini et virtutes eius et mirabilia eius, quae fecit) ca 1400 Fl - 77, 5
  • Octauianus... ne d[z]alcy gest on bil szobe vøce chualy tako gako Bogu czinicz bil ca 1500 GlGn (9) - 5r
  • We mnye sø, Boze, obyetnycze twoye, yes wroczę, chwaly tobye (in me sunt, deus, vota tua, quae reddam, laudationes tibi) ca 1500 Puł - 55, 12
Połączenia wyrazowe
prozna fała
‘inanis gloria’
dać... chwałę
‘wyrazić (słowem, pokłonem) uznanie’
  • Gego mila matuchna... gest bila k nemv barszo laskaue mouila a rzekocz gemv tako...: Ga dzysza thobe tako chualø gako Bogu dagø ca 1409 Gn - 4v

Zapożyczenie

Uwagi

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp I 267a
PDF

Errata

-