Dopuścić

w opracowaniu

nr hasła: 2838

Fleksja

czasownik
Widok zaawansowany

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona czynna

forma
dopuścić

Bezokolicznik, strona bierna

liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
być dopuszczon
-być dopuszczono
liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
być dopuszczonego
--
liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
---

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.dopuszczę
2.-
3.dopuści
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.dopuszczą

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.-ś dopuścił
--
3.dopuścił
dopuściła
-
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.dopuścili
--

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona bierna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.bywa dopuszczon
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona bierna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.--byłoby dopuszczono
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdopuścił
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik-dopuściła
-
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdopuścili
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przymiotnikowy bierny czasu przeszłego

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdopuszczon
-dopuszczono
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdopuszczony
dopuszczona
dopuszczono
dopełniaczdopuszczonego
-dopuszczonego
celownik---
biernikdopuszczony
dopuszczoną
dopuszczone
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdopuszczeni
--
dopełniaczdopuszczonych
-dopuszczonych
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

COMPOSITUM

Semantyka

Definicje
'dać dostęp, zezwolić, nie przeszkodzić' - 'admittere, permittere, concedere' por. Sstp
  • Admissacio i. acceptacio a. deductio ab admitor dopuszczą (Luc prol.) ca 1470 MamLub - 270
  • Rzekla gemv (sc. Jewa szatanowi): De omni ligno concessum est nobis comedere dopusczono nam z *kolzdeho drzewa gesczi XV p. pr. ŚlPolW (5.1)
  • Braczya... mayą myeczi odzyenye schare... vyąwschy, nyzby sye ynako... zvydzialo przez stharzsche..., kthoremv odzyenye drossche nosziczi, a tho dia sluschney... przyczyny byloby tho dozvolono y takyez dopusczono (nisi fuerit ad tempus in pretio per visitatores de consilio ministrorum ob causam legitimam et apertam cum aliquo dispensatum) 1484 Reg - 4v
  • Przerzeczonego Ydzyka w thakey przythczy skazaliśmy bicz kv przysądzę dopvsczonego (praedictum Aegidium in simili casu decernimus fore admittendum ad iuramentum) 1449 Sul (1.1) - 44
  • Gdyby kthokole chczal o dzedzyną... poszvacz..., dzirzawcza kv doswyathczenyv przes swyathky... ma bycz dopvsczon, a nawyączey, gdze oboya strona... nye ma szwyadeczstwa, thedy w thakey przythczy d[r]zyrzewcze [o] szwyadeczstwo ma bycz dopusczono (si quis vellet quempiam pro hereditate impetere..., possessor ad probationem testium... admittatur et maxime, ubi utraque pars... testimonia... non habuerit, tunc in tali casu possessoris probatio admittatur) 1449 Sul (1.1) - 77
  • Gdyby kthokole chczal o dzedzyną... poszvacz..., dzirzawcza kv doswyathczenyv przes swyathky... ma bycz dopvsczon, a nawyączey, gdze oboya strona... nye ma szwyadeczstwa, thedy w thakey przythczy d[r]zyrzewcze [o] szwyadeczstwo ma bycz dopusczono (si quis vellet quempiam pro hereditate impetere..., possessor ad probationem testium... admittatur et maxime, ubi utraque pars... testimonia... non habuerit, tunc in tali casu possessoris probatio admittatur) 1449 Sul (1.1) - 77
  • Pothem zalosczą przywyedzeny, s dopvsczonych slodzeysthw y ginszych vczynkow lasky p<r>oszycz obykli (tandem de commissis furtis 'et ceteris actibus malis poenitentia ducti... nostram clementiam implorare consueverunt), a thakosz naszey mylosczy sznow bywayą naprawyeny 1449 Sul (1.1) - 47
  • Ab illa cena repelluntur nye dopusczeny XV med. R XXV 156 XV med. R XXV (1.4) - 156
  • Caszdi, gen gest w zeli (leg. w żeli 'żalu') zlego dopusczonego a sstalego, ten ządzą ma ku dobremu, gimsze bi owo zle dopusczone yusz nadązil XV med. R XXII (2) - 238
  • Czy cyrpyą przeczywnoscz, gisch swey dobre woley nye odmyenyu... ny syą mączą o sloscz, yasch ge potka na gymyenyv, na czczy albo na szdrowyu od slich ludzi, a tho nye o szwą wyną dopusczoną, ale... prze sprawyedliwoscz 245 XV med. R XXII (2) - 245
  • Gdysz slodzeystwa... prze szadanye alybo ląkanye mąky za grzech dopvsczony... cząstokrocz skrytha bywayą (quum furta... propter... inflictionem seu formidationem poenae pro delicto commisso... plurimum occultantur) 1449 Sul (1.1) - 53
  • Caszdi, gen gest w zeli (leg. żeli 'żalu') zlego dopusczonego a sstalego, ten ządzą ma ku dobremu, gimsze bi owo zle dopusczone yusz nadązil XV med. R XXII (2) - 238
  • Gisch schą w zeli (leg. żeli 'żalu’) grzechow dopusczonich, bądą vczescheni otpusczenim gich XV med. R XXII (2) - 238
  • Obykly nyekthorzy... pothwarzą mąze nyevynne s grzechv mązoboysthwa przeth wyelim lath dopvsczonego zaloblywye obvynyacz (consueverunt... quidam... calumniose viros innocentes de crimine homicidii commissi ante multos annos querulose accusare) 1449 Sul (1.1) - 54
  • Commissum dopusczony vczynek XV p. post. R XXV (1.6) - 173
  • Czyagnal szye o tho do krolewszkyego stolcza, tesz w myescz<k>ye prawo, y dopusczyly ye (pro gy ?) tham przyszyasznyczy tako, aby tego ortel w gayny sząd przynyoszl ca 1500 OrtMac - 68v
  • Licet est nata de parentibus originali peccato infectis, tamen nullum contraxit eculeum, nye *dopiscyila (pro dopuscyila) v się tarnv, originalis peccati XV med. ZabUPozn (3) - 128
  • Byskup nye dopuscyl zastøpom, abi odeszly (pontifex non dimiserat abire turmas) 1455 BZ (1) - II Par 23, 8
  • Panye Bozye wszechmogączi, kthorysz nam dopu<ś>czyl szwyaczicz dzyen szwyathy Anny 1482-1483 MW - 63r-v
  • Poproszmy dzasza (pro dzisza) svøtego Gana..., abicz on... Xpa prosyl, abycz on racil nasz szego dna i sego roku ve sdrovy, veszely dopuscicz, abichom my milemu Xpoui na tem tho svecze presz grzecha tako sluszyly ca 1409 Gn - 184b
  • Ktho... przyszyagl ku praw (leg. prawu), ten moze... naydz ortel...: a przyymaly gy... za prawo, tedy ten ortel ma mocz, ale lagely gy kto, tedy musza sz nym poszlacz do wyszsego prawa, gdzye to obyczaynye szlą po prawo, a ktorego ortela, czo go dopusczą z wysszego prawa albo potwerdzą, to maya przyyacz za prawo ca 1500 OrtMac - 110
  • Przekløti, ktosz dopvsci blødzicz slepemv na drodze (maledictus, qui errare facit caecum in itinere) 1455 BZ (1) - Deut 27, 18
por. S II
  • Ac dum prima nouis adolescit frondibus etas, parcendum teneris, et dum se letus ad auras palmes agit laxis per purum inmissus, dopuszczona, abenis. XV ex. VergGeorg - 86
  • Dum non corrigetur peccans, peccare iubetur bywa dopuszczon XV p. post. PF III (2) - 290

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp II 138a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 2838, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. ED
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny