Rycerz

w opracowaniu

nr hasła: 2825

Fleksja

rzeczownik
rodzaj: męski

przypadek liczba
pojedynczapodwójnamnoga
mianownik rycerz
-rycerze
rycerzowie
dopełniacz rycerza
-rycerzow
rycerzy
celownik rycerzewi
rycerzowi
-rycerzem
rycerzom
biernik rycerza
-rycerze
narzędnik rycerzem
-rycerzmi
miejscownik rycerzu
-rycerzech
wołacz ---

Semantyka

Definicje
'żołnierz, wojownik' - 'miles'
  • Milles ein ritter et dicitur a mille secundum Hugutio quia inter mille vix unus erit ryczerz ca 1500 WokLub - 83r
por. Sstp
  • Tirones nowy riczerzowe ca 1470 MamLub - 90
  • Si adhuc dubitas, respice Mariam Magdalenam, Petrum, Paulum, latronem Longinum o ryczerzv ca 1500 GlKazB I (1.1) - 66
  • Prefectus adest, equitique moranti, gl. militi pausanti kv szy<e>dzaczemv ryczerzevy, imperat vt pugnet 1466 R XXII (1.1) - 17
  • Quatuor quaternionibus, cztirzem riczerzem, qui habent sub se alios milites (Act 12, 4) 1471 MamKal - 299
  • Jako ya nye ranczyl dwv kopv grossorum..., gdybych kobyl nye posthavil robothvyaczemv Andrzeyovy ryczerzowy sz Koszaczcza 1480 ZapWarsz - nr 1478
  • Przy wogewodach y przy ryceerzech (baronibus praesentibus) skazaw, sząndza zlego skazanya naganyoon bicz ne mozze 1449 Sul (1.1) - 18
  • My Kazymyrz... pospolv s krolewstwa naszego rycerzmi (cum baronibus nostris) 1449 Sul (1.1) - 6
  • Yeyzze (sc. żałoby) poznanyee przed naszą y ricerzow naszych ob<l>ycznosczą (in... baronum nostrorum praesentia) chczemi... oprawyacz..., a thedi wyąncz... cztirzi ricerze (quatuor baronibus)... przylanczancz, sandzaa... pospolv s przerzeczonymy ricerz[y]my (cum dictis baronibus) o thakych skardze... osandzenya mocz ymyecz mayą 1449 Sul (1.1) - 24
  • Wydzalo szą naszim ryczerzom (nostris baronibus) they skodze... szą przecziwycz 1449 Sul (1.1) - 44
  • Sto svich r[z]yczerof gestcy gich ona szobø (leg. z sobą) bila mala ca 1409 Gn - 5r
  • Ysczy ryczerze ten tho obyczag magø, gdisci ge paszø, tedycz vøcz ony swe stare odzene svim slugam dagø ca 1409 Gn - 173v
  • Z radi... xandza Iaroslawa... y thake prelathow, wogewod, ryczerzy y wszystkych slyachcziczow naschych (caeterorumque baronum et nobilium nostrorum)... prawa-szmi vczynili 1456-1470 Dział - 265v
  • Aczby ryczerz riczerza (miles militi) abo slachczycz slachczycza ranyl 1456-1470 Dział - 284v
  • Tedy konye tego ryczerza albo slachczicza przydawamy podkomorzemv 1456-1470 Dział - 268v
  • Lecz riczerz albo panosza, czczy *szensko twarz, tocz *przisluchsza ca 1415 Słota - 206v
Połączenia wyrazowe
boży rycerz
‘prawdziwy chrześcijanin ponoszący śmierć dla chwały boga’
  • Trzececz pres to swøty Barthlomeg gest byl skorø swego (leg. z swego) czala sdrzucyl, isbicz szø on bosziim ryczerzem vkaszal byl ca 1409 Gn - 173v

Zapożyczenie

Uwagi

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp VIII 56b
PDF

Errata

-