Dziedzinny, Dziedziny

w opracowaniu

nr hasła: 2309

Fleksja

przymiotnik
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik dziedzinny
dziedzinna
dziedzinne
dopełniacz dziedzinego
dziedzinnego
dziedzinnej
dziedzinnego
celownik -dziedzinnym
-
biernik -dziedzinną
dziedzinne
narzędnik dziedzinnym
-dziedzinnym
miejscownik -dziedzinnej
dziedzinnem
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik -dziedzine
dziedzinne
-
dopełniacz -dziedzinnych
-
celownik ---
biernik -dziedzinne
-
narzędnik ---
miejscownik dziedzinnych
dziedzinnych
-
wołacz ---
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
1. (o ludziach) 'będący kimś na zasadzie albo z prawem dziedziczenia' - (de hominibus)' qui potestate quadam iure hereditario accepta tradendaque funguntur'2. (o przedmiotach, majątku, funkcjach) 'przynależny z prawa dziedziczenia, stanowiący przedmiot dziedziczenia' - 'hereditarius, hereditate acceptus tradendusque'
  • Pani Wirzchoua ne kupila nyienich pczol, ale szø prawe dzedzine 1398 HubeZb - 72
  • Vstawyamy, aby oczecz mayącz szyny, po smyerczy zony wtorą poyąw, nye powynyen byl, nyslyby dobrowolnye chczal, przerzeczonym swogim synom cząsczy dacz dzedzinney..., ale asz do smyerczy swey w gymyenyv swem *dzedzinniem ktoremkole ma panowacz y myaszkacz 1449 Sul (1.1) - 75
  • Dzewky prawem blyszkosczy sz dobrem dzedzynnym (cum bonis hereditariis), w gesz po oczczoch wstąpyly, ymayącz, yusz dorosle a kv vydanyv podobne chowayą 1449 Sul (1.1) - 76
  • Przerzeczone dzewky wroczicz szą mayą k gych dzedzynnym cząsczam mymo slvby albo vymowy ktorekole 1449 Sul (1.1) - 76
3. (o prawie, dokumentach i czynnościach prawnych) 'dotyczący posiadania dziedzicznego' - 'hereditarius, ad res hereditarias pertinens'
  • Petrica... recognouit eis super predictas hereditates Theuthunicum ius habere hereditarium al. dzedzinne 1411 AKPr VIIIa (2) - 107
  • Ius hereditarium... al. dzedzinnego prawa 1411 AKPr VIIIa (2) - 108
  • Tha dzedziną w Rogowe... gych oczczu wekugistoscz (leg. w wiekuistość) ne gest podana, ale w sastawa... lystem dzedzinnym 1420 AKPr VIIIa (2) - 151
  • Iakom ya nye ranczil panu... prziuileya dzedzinego vkupyonego, gedno ten, czsosz mu gy moy brath wrocyl 1423 TPaw VII - nr 2880
  • Alye dzedzinnich rzecz sandzicz nye bandze mocz na dworze (hereditarias quaestiones iudicare in curia non poterit), alysch przed oblycznosczą krolową alybo namnyey szesczi riczerzow 1449 Sul (1.1) - 8
  • Vikladayącz mocz tich tho sandzy, thesz mowymi, ysz othtychmyast w kaszdich rzeczach, thesz dzedzynnych (in quibuslibet causis etiam hereditariis), rokow mymo trzi nyedz<ie>lye dacz nye mayą any mogą, alye gdi bandze zaloba dzedzynna, sandzaa alybo podsandek thą naam ma powyedzecz 1449 Sul (1.1) - 24
  • Vikladayącz mocz tich tho sandzy, thesz mowymi, ysz othtychmyast w kaszdich rzeczach, thesz dzedzynnych, rokow mymo trzi nyedz<ie>lye dacz nye mayą any mogą, alye gdi bandze zaloba dzedzynna (cum quaestio fuerit hereditaria), sandzaa alybo podsandek thą naam ma powyedzecz 1449 Sul (1.1) - 24
  • Sandzaa alybo podsandek pospolv s przerzeczonymy ricerzymy o thakych skardze alybo zalobye, alybo rzeczy dzyedzynney (de... causa hereditaria) poznanyaa a osandzenya mocz ymyecz mayą 1449 Sul (1.1) - 24
  • O dawnosczy nyedoplaczenya pyenyądzy dzyedzynnych (de praescriptione hereditaria) 1449 Sul (1.1) - 37
  • Gdyby... sząndza..., bozą myloscz opvsczywszy, skazowalby przecywko kthorey stronye, <stronie> gynszey yą skazvyącz o nyekthorą rzecz dzedzynną (alteri parti ipsum condemnando super hereditate) 1449 Sul (1.1) - 55
  • Ysze ryczerze zem naszich w sządzech wyecz pospolithich lvbo wyelgych personą naszą snamyonvyą, przeth gymisz rzeczy dzedzynne... vodzą szą a rosprawyayą a szkazanya przesz nye vczynyoną mocz mayą wyekvystą yako<by> przeth oblicznosczą naszą szą stala 1449 Sul (1.1) - 78
  • Tedi sądza y podsadek tego powiatv na naszem dworze mayą bycz vstawycznye mocz sądow y rzeczy przed namy wyznawayąncz, a o rzeczy dzedzynne (in quibuslibet causis etiam hereditariis) daley trzech nyedzel rokv nye mayą dacz 1456-1470 Dział - 270r
Połączenia wyrazowe
imienie dziedzinne, dziedzinne imienie
1. 'własność podlegająca prawu dziedziczenia'
  • Danye possagv gothowimy pyenyąnczmy przed przyiaczelmy opprawyene mocz ymaa, alye ymyenye dzedzynne w possag danee przeth krolyem ma bicz opprawyone 1449 Sul (1.1) - 17
  • Przetho wszisthczy sz krolewsthwa a szlachcziczy krolewsthwa naszego braczą, szostri y blyszne przyrodzone zabyayącz, nyemayacze plodv alybo mayacze, w dzedzynnem gymyenyv nygenego przystampv nye *odziczszą (in hereditaria successione nullum accessum obtinebunt) 1449 Sul (1.1) - 49
pan dziedzinny
2. 'właściciel ziemi'
  • Dominus proprietatis pan dzedzynny uel dzedzycz gymyenya zemnego proprie XV p. post. GlKórn II (7.1) - 196
  • Mayąly okolyczną myasta... layano albo nye layano ortel<e> s przyszwolenym gych dzedzynnego prawa (pro pana)..., az on gym odpusczy, az maya v nasz ortel bracz? ca 1480 OrtOssol - 51rb
wrocenie dziedzinne
3. 'ponowne wprowadzenie w posiadanie'

Zapożyczenie

Uwagi

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp II 283b
PDF

Errata

-