Fleksja

liczebnik

Widok zaawansowany

liczba pojedyncza
przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
mianownik	cztwarty czwarty	cztwarta czwarta	czwarte
dopełniacz	czwartego	cztwartej	cztwartego czwartego
celownik	-	czwartej	-
biernik	czwarty	cztwartą czwartą	cztwarte czwarte
narzędnik	czwartym	-	-
miejscownik	czwartem	czwartej	czwartem czwartym
wołacz	-	-	-

liczba podwójna
przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
mianownik	-	-	-
dopełniacz	-	-	-
celownik	-	-	-
biernik	-	-	-
narzędnik	-	-	-
miejscownik	-	-	-
wołacz	-	-	-

liczba mnoga
przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
mianownik	czwarci	cztwarte	-
dopełniacz	-	-	-
celownik	-	-	-
biernik	czwarte	-	-
narzędnik	-	-	-
miejscownik	czwartych	-	-
wołacz	-	-	-

Czwarty

liczba: pojedyncza

przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
	rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki
mianownik	czwart-y	1463 R XXII (4.2)	czwart-a	1449 Sul (1.1) - 31	czwart-e	XV med. Dek VII (1)
dopełniacz	czwart-ego	XVI in. Rozm - 478	-	-	czwart-ego	1449 Sul (1.1) - 37
1398 BiblWarsz 1861 III - 34
celownik	-	-	czwart-ej	XV ex. Zab (29.2)	-	-
biernik	czwart-y	1401 Pozn - nr 707	czwart-ą	1394 HubeZb - 70	czwart-e	ca 1409 Gn - 2v
1449 Sul (1.1) - 80
narzędnik	czwart-ym	1454 Aleksy - 55v	-	-	-	-
miejscownik	czwart-em	1455 BZ (1) - Gen 15, 16	czwart-ej	1461-1467 Serm - 91v	czwart-em	1398 BiblWarsz 1861 III - 34
miejscownik	-	-	-	-	czwart-ym	ca 1500 OrtMac - 70v
wołacz	-	-	-	-	-	-

liczba: podwójna

przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
	rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki
mianownik	-	-	-	-	-	-
dopełniacz	-	-	-	-	-	-
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	-	-	-	-	-	-
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	-	-	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

liczba: mnoga

przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
	rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki
mianownik	czwarc-i	XV med. R XXII (2) - 221r	-	-	-	-
dopełniacz	-	-	-	-	-	-
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	czwart-e	XV ex. Zab (29.2)	-	-	-	-
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	czwart-ych	1466 AGZ XIII - 501	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

Cztwarty (wariant)

liczba: pojedyncza

przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
	rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki
mianownik	cztwart-y	1391 MPKJ II (2.5) - 327	cztwart-a	1455 BZ (1) - Lev 23,13	-	-
dopełniacz	-	-	cztwart-ej	1400 SKJ III (2) - 188	cztwart-ego	1449 Sul (1.1) - 74
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	-	-	cztwart-ą	1421 ZapWarsz - nr 5	cztwart-e	XIV med. Kśw - dv 18
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	-	-	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

liczba: podwójna

przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
	rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki
mianownik	-	-	-	-	-	-
dopełniacz	-	-	-	-	-	-
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	-	-	-	-	-	-
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	-	-	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

liczba: mnoga

przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
	rodzaj męski		rodzaj żeński		rodzaj nijaki
mianownik	-	-	cztwart-e	1455 BZ (1) - Num 36, 13	-	-
dopełniacz	-	-	-	-	-	-
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	-	-	-	-	-	-
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	-	-	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

Formy wyrazu w funkcji innych części mowy:

czwarte-ć (liczebnik przysłówkowy) ca 1409 Gn - 2v
czwartego (liczebnik przysłówkowy) 1398 BiblWarsz 1861 III - 34
czwarte (liczebnik przysłówkowy) 1449 Sul (1.1) - 80
cztwarte (liczebnik przysłówkowy) XIV med. Kśw - dv 18

Połączenia wyrazowe:

trzysetny i czwarty ca 1500 OrtMac - 70v
tysiąc cztyrysta trzydzieści i czthwarty 1449 Sul (1.1) - 74
czwarta część 1394 HubeZb - 70

Semantyka

Definicje

por. Sstp

In termino quarto al. na czwartych rokoch 1466 AGZ XIII - 501
Na thym drzewye grzeschne zwyeschano, y<e>dny za nogy..., a czwarthe za ramyona XV ex. Zab (29.2)
Dokonali syø cztvarte kxyøgy Moyzeszovi 1455 BZ (1) - Num 36, 13
Vzrzaw Iesus gromadi, any czu k nyemu gidą, geny prze sdrowye..., czwarczi prze pozitek..., wlasl na gorą XV med. R XXII (2) - 221r
Vosni po czwartem upominanu podnosi crzis 1398 BiblWarsz 1861 III - 34
De quarta o czwartey 1461-1467 Serm - 91v
Poydzesz ku oczczom swim w pokoy..., w czwartem potem wyeku sam szø wroczysz (generatione autem quarta revertentur huc) 1455 BZ (1) - Gen 15, 16
C[c]howal szyrothy i wdowy, dal gym oszobne trzi stoly, za czwarthim pyelgrrymi gyedly 1454 Aleksy - 55v
Yse kmotowna ne podzøcowala panu lowczemu ny pirzwi, ny wtori, ny trzecy, ny czwarti, ny pøti dzen po godzech 1401 Pozn - nr 707
A thamo była yedna rzeka ognyewą, mayączą w sobye czworakye rosdzyelenye...: pyrwey czyecze they tho rzecze Stix, a drugyey Chochilus, a trzeczyey Achyron, a czwarthey Flageton XV ex. Zab (29.2)
Blysv konczą czwartego lyatha (prope finem quarti anni) ten tho Grzegorzs ostateczne pyenyądze widawa szą dacz 1449 Sul (1.1) - 37
Czvartego dnya (quarta, sc. die) bądzye gorzecz morze y vody XVI in. Rozm - 478
Pirwe przycazane:..., czwarthe: czczy oczcza y maczerz XV med. Dek VII (1)
Pyrwa przytcza yest pozzewstwo..., czwaartha (quartus casus) knąąbrnoscz 1449 Sul (1.1) - 31
Na tem pravye szedal pyrui Iąn Zeya..., czfąrthy Maczey Iaduiszycz 1463 R XXII (4.2)
Cztwarty psa<lm> 1391 MPKJ II (2.5) - 327

Połączenia wyrazowe

trzysetny i czwarty
por. Sstp

Takyesz... yest pyszano w kapytulum we trzyszethnym y [y] w czwarthym ca 1500 OrtMac - 70v

cztwarta część
por. Sstp

Tszo Dzirszek szalował <na Da>czboga o cztwartø cząnscz Slo<mina>..., tego szø Hanka <wyrzek>la 1421 ZapWarsz - nr 5
Czso Slasch przedal... las, k temu pani Soleczska yma prauo cztwartey czansczi 1400 SKJ III (2) - 188
Offyerowany bødø s nim dwa dzesyøtky byeli..., cztwarta czøscz hyn (quarta pars hin) 1455 BZ (1) - Lev 23,13

tysiąc cztyrysta trzydzieści i czthwarty
por. Sstp

Latha narodzenya Bozego tysącz cztirseth trzydzesczy y czthwartego 1449 Sul (1.1) - 74

czwarta część
por. Sstp

Climek ne mal w Tomczine czøsczi polowice, yedno czwartø czøscz 1394 HubeZb - 70

Formy wyrazu w funkcji innych części mowy

czwarte-ć (liczebnik przysłówkowy)
por. Sstp

Veszele bilocz gest ono velike, a tho ku chvorakemv rosdzelenv. A napiruecz..., a fftorecz..., trzeczecz..., cuartecz... pres to, isczy gest ono fszysczek swath bilo ogarnølo ca 1409 Gn - 2v

czwartego (liczebnik przysłówkowy)
por. Sstp

Micolay prosil prze Bok, by mu othpustil przisi<ę>gą hy pirwe, hy druge esz do czwartego mimo prawo, a wosni gi hupominal 1398 BiblWarsz 1861 III - 34

czwarte (liczebnik przysłówkowy)
por. Sstp

Sbyeszcza kmyecz ma... trzykrocz, a nathwyaczey czwarthe vpomyenyon bycz (profugus debet... ter et ex superabundanti quarto... evocari) 1449 Sul (1.1) - 80

cztwarte (liczebnik przysłówkowy)
por. Sstp

Oua Gi (sc. Boga) piruey uidal Habraham..., a utore Gy uidal Moyses..., a trece Gy uidal... Ezechiel..., a ctuarte Gy uidal suøti Ian..., a pøte Gy uidal tec to ocec suøti Symeon XIV med. Kśw - dv 18

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp I 408b

PDF

Czwarty, Cztwarty

w opracowaniu