Czarny

w opracowaniu

nr hasła: 22136

Fleksja

przymiotnik
Widok zaawansowany
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik czarny
czyrny
czarna
czyrna
-
dopełniacz czarnego
-czarnego
celownik ---
biernik czarny
czarną
czarne
narzędnik --czarnym
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik czarny
czyrne
czarne
czyrne
-
dopełniacz czarnych
--
celownik ---
biernik ---
narzędnik -czarnymi
-
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • Ad ramum ducendo vlg. po czarną rozgą… Et sic ubique iuxta silvam limitantur et terminantur per nigrum ramum, quod vlg. dicitur czarna rozga (1400) 1634 DokMp IV - 328
  • Ad ramum ducendo vlg. po czarną rozgą… Et sic ubique iuxta silvam limitantur et terminantur per nigrum ramum, quod vlg. dicitur czarna rozga (1400) 1634 DokMp IV - 328
  • Iaco Iandrzey Boyanowsky gest prawy brath nass po gego maczerzy clenotu Czwekowe, ktorzy nosszą byali sczyt a czarny strich przesen y s nasse krwe wyssedl 1422 Kościan - nr 923
  • Ony nyewyasty odpowyedzaly: Czarny sø waszych bogow ob<ra>szy, alle chcecyely bychom sye gym modlily, odpuscycyesz naam, acz ge do wody donyesyemy y zmygemy ca 1450 Błaż - 1c
  • Yaco gorzkye nye chcze, ny mosze bicz,... slotkym, prosczye mowyącz, byale czarnim, a zle dobrim, przeto myedzi slimy luczmy a dobrimy yaco swyat stogi sgoda nygdi nye bila any badze XV med. R XXII (2) - 225v
  • Nigrum antidotum al. czarna mascz XV med. Zab (18) - 516
  • Y bili sø Labanowi wszitky byale a czarne (alba et nigra) owce, a gyne bili wszitky Iacobowi 1455 BZ (1) - Gen 30, 40
  • Iako ia nye wzal thkanky pyerlovey... y plashshcza czharnego 1456 ZapWarsz - nr 994
  • Ivnohodnyk nyevyeliky vrony, panczersz melan, oboyczek, plech y mysky czyrne, lepka schynky czyste, schamostrel 1471 GórsJaz - 270
  • S ryd[r]za plesznyvy strzelczy rovny (sc. koń), plech, lepka czyrna, mysky czyste, schamostrel 1471 GórsJaz - 270
  • Czyschawy str<z>elczy (sc. koń), panczersz, oboyczek, plech czyrny, myska yedna, schynky czyste, lepka czarna, schamostrel 1471 GórsJaz - 270
  • Szywy rowny strelczy (sc. koń) s czarnymy nogamy 1471 GórsJaz - 270
  • Petrus Polak paweza..., lepka cyrna, myska, plechowycza, schynky obye cyrne a myecz 1471 GórsPiech - 211
  • Nye wzyalam dwv lyethnykow adamaszkowych czyarnych 1478 AKPr VIIIa (1) - 59
  • Braczya wszythczy thego zakonv mayą myeczi odzyenye schare pospolyczye, any barzo byale, any barzo czarne (non prorsus albo vel nigro) a tez nyedrogye 1484 Reg - 4v
  • Syosthry przy plasczv mogą tez myeczi albo y na szvkny kythlyk albo kyeczek plothna byalego albo czarnego 1484 Reg - 5r
Połączenia wyrazowe
czarny kąkol
1. bot. 'roślina z rodziny goździkowatych, kąkol polny'czarny kos(z)tywał
2. bot. 'roślina z rodziny ogórecznikowatych, żywokost lekarski'

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

Sstp

Sstp I 344b
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 22136, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. MK
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny