Rządny

w opracowaniu

nr hasła: 20590

Fleksja

przymiotnik
Widok zaawansowany
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik rządni
rządny
-rządne
dopełniacz rządnego
--
celownik --rządnemu
biernik rządnego
rządna
rządne
narzędnik rządnem
rządnym
-rządnym
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • Omnes cmetones, tabernatores, coloni et molendinatores, curiatores vlg. *dwornyczczy, servi appretiati vlg. rzandny, non debent surgere absque debito tempore 1426 StPPP I (1) - 292
  • Omnia digeras, postquam agas in omnibus ordinata gravitate, gl. rogitiam tarditate, moderationem vbertata rzadnym wazenym, procede XV med. R XXIII (3) - 279
  • Canon regula vocatur, hinc canonicus proficitur eo, quod sub regulari vita, yse pod rza<d>nem zywothem, debent famulari XV p. post. PF III (2) - 289
  • Jaco mnye Micolay ne chczal vczinicz prawa s rządnym paropkem, czsom gy gyal v nego we wsy 1443 ZapWarsz - nr 730
  • Ysze Woczech Marczina, schina szwego, hu Michala... vgednal sza rzadne odzenye y dal mv szuknya sza trzinaccze grozi a bothi za poltrzecza groza, a on oth nyego przes czasu othszethl 1470 ZapWarsz - nr 1275
  • Jako mnye Jan sbyl Malgorzata, rzadna dzewka 1487 ZapWarsz - nr 1585
  • Jaco czssom ya vcządzal Jana, parobka rzandnego pana Jurgy..., tom gy vcządzal... na dzedzinach pana Abramowich 1424 Kościan - nr 1024
  • Gdibi ktho pozwaal... nyekogo przes powoda rządnego (sine legitimo actore)..., zaplaczycz maa pozwanemv 1449 Sul (1.1) - 29
  • Ale eze mylossyerdze rządne poczina syą ot syebye..., przetosch kaszdi ma bicz pirwey scham schobye mylossyerni XV med. R XXII (2) - 223r
  • Siwanthoslaus... <contra> familiarem Boguslaii... mansit L contra ipsum, quia egit super ipsum existens ipsius familiaris rzandni apreciatus 1424 KsMaz II - nr 747
Połączenia wyrazowe
po rządnemu
por. Sstp
  • Pars aduersa dixit: Ego non sum paratus et requiro in iure, vtrum debeo habere longiorem diem,... quia me recipio ad priuilegium al. po rzad[z]nemv propinquitatem docere 1469 StPPP IX - nr 776

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp VIII 69b
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 20590, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. TK
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny