Bogaty

w opracowaniu

nr hasła: 1871

Fleksja

przymiotnik
Widok zaawansowany
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik bogat
bogaty
--
dopełniacz bogatego
--
celownik bogatemu
--
biernik bogatego
--
narzędnik ---
miejscownik bogatem
-bogatem
wołacz bogaty
--
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik bogata
--
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik bogaci
-bogata
dopełniacz bogatych
--
celownik bogatym
--
biernik bogate
--
narzędnik bogatymi
--
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
'zasobny, zamożny, majętny' - 'dives' por. Sstp
  • A ono za nym (sc. Jesukrystem) y bogata panyątha chodza XVI in. Rozm - 587
  • Vstawyami, abi kedi kthori sandzaa... za wyni sandowe alybo za gynsze dowynyenee naszego zemyanyna, bogathego alybo vbogego, slyachczycza alybo prostego, poczadza..., czanzza konymy, bidlem alybo gynszym gymyenym thako wzantha... ma bicz chowana 1449 Sul (1.1) - 22
  • Bylastha dwa bracencza barso bogatha ca 1409 Gn - 182r
  • Then to krol, genszecz gest bil barszo viszoky, tenczy szø gest on dzysza vczinil barso niszky i tesze stari y mlody, velky y maly, bogaty y vbodzy (pro vbogy) ca 1409 Gn - 3r
  • Ne boy se, gdi bogat vczinon bødze czlowek (cum dives factus fuerit homo) ca 1400 Fl - 48, 17
  • Vstawyamy, aby sądza abo wogewoda... zaklad weszmye o wyną na naschem sziemyanynye bogatem (divitem) abo vbogem slachczyczv, albo prostem, tho gest konye abo gynsze bydlo... nye mayą rozstargacz any dzelicz myedzy sobą 1456-1470 Dział - 269r
  • Sedebit populus meus in multitudine pacis et in requie opulenta, bogatem, oplwitnem (Is 32, 18) ca 1430 GlKazB II (2) - 14
Formy wyrazu w funkcji innych części mowy
bogaty (rzeczownik)
'człowiek bogaty'
  • Sedzi (sc. grzeszny) we scriczi s bogatimi, w tayniczach (sedet in insidiis cum divitibus in occultis), by vbil przezwinnego ca 1400 Fl - 9, 29
  • Bogaczy se vvboszely (divites eguerunt) y laczni bili ca 1400 Fl - 33, 10
  • Sluchaycze tego, wszistcy ludze..., pospolu w iedno, bogati y vbogi (dives et pauper) ca 1400 Fl - 48, 2
  • Abicz on (sc. Kryst) tesze nasz svim vbostvem vczinil bogathe f krolefstwe nebeskem ca 1409 Gn - 5v
  • O dobrego bogatego szczøsczyv (de boni divitis felicitate) XV med. MPKJ V (2) - 2va
  • Polozil Manaen szrzebro na israhelski lyvd wszitkim mocnim a bogatim (potentibus et divitibus), abi dawaly krolyowy asyrskemv pyøczdzesyøt lotow szrzebra na kaszde lyato 1455 BZ (1) - IV Reg 15, 20
  • Quoddam nimium nimio, gl. diviti, vyelkyemv, bogatemv, quam magis ditaret egem 1466 R XXII (1.1) - 16
  • Przysągam Bogu y memv panv krolowy, y temu myasthu, ysze chczą na mem szandze wyerzen bycz, kaszdemu prawu (pro prawo) czynycz, tako vbogemv yako bogatemv, obronycz wdowy y syrothy, gosczowy yako sząszyądowy rowno szandzycz ca 1480 OrtOssol - 33va
  • Naschy woythowye albo szandze wybyerayą przyszyasznyky ku lawyczy na prawye szyedzecz s przepusczenym naszego krola pana, sz wyeczenym (pro wyedzenym) vbogych y bogathych ca 1480 OrtOssol - 39va

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp I 121a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 1871, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. MK
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny