Konieczny, Konieczni

w opracowaniu

nr hasła: 1577

Fleksja

przymiotnik
Widok zaawansowany
stopień: równy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik konieczny
konieczna
-
dopełniacz koniecznego
koniecznej
-
celownik --koniecznemu
biernik konieczny
konieczną
konieczne
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik -koniecznie
-
dopełniacz ---
celownik ---
biernik -konieczne
-
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: wyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
stopień: najwyższy

przypadek liczba pojedyncza
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba podwójna
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---
przypadek liczba mnoga
rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik ---
dopełniacz ---
celownik ---
biernik ---
narzędnik ---
miejscownik ---
wołacz ---

Semantyka

Definicje
'będący na końcu (o czasie i miejscu)' - 'extremus, ultimus, finalis' por. Sstp
  • In extremis w konyeczne godziny uel czaszy XV med. R XXIII (3) - 279
  • [...] koneczna moc vszmerzil gesc XIV ex. Pocz (1) - nk v
  • Tedy Pylat... kazal zwonycz y w trąby trąbycz ku konecznemu potąpyenyu y ku sządu XV p. post. RozmPam - Ab
  • Eze ludze conyeczney czirekwye, tho gest czassow naposlednyeyschich... myeli bicz silno falą swyeczską vyączy,... przetho dyabel prziwyodl na thi nasche czaschi silne omowi XV med. R XXII (2) - 226v
  • Odtød syø pochilø myedze konyecznye (inde meta­buntur fines) kv stronye wschodv slvnecznego 1455 BZ (1) - Num 34, 10
  • Dowyemly syø konyecznego vmisla (si investigavero sententiam) oczcza mego,... acz k tobye nye poszlyø..., vczin to Bog nad lonatø 1455 BZ (1) - I Reg 20, 12
  • Gdi szą przigodzy, ysz nyektori... weszmye przeczywko sobye skazanye konyeczne (sententiam diffinitivam), pothem drvgy sz nych, przystąmpyw kv oblicznosczy sąndzego, wiwodzi szą wsgardzonym,... thakosz thake szkazanye przes thaką proszbą obyklo bicz wslomyono 1449 Sul (1.1) - 38
  • Dzewky po smyerczy oczcza... obykly są striyowye... gymyenyem opyekanya chowacz na then konyecz, tho gest konyeczny wmysl (in hunc finem), yszby ge ktho tymykole wymowamy... sz dzedzyn *vipchnyly 1449 Sul (1.1) - 76
  • W personąn... gwaltownyka... conyecznye conyeczna mąnka (ultimum supplicium) przes xanząn podlug mylosczy yego ma bicz broyona 1450 Sul (1.2) - 89

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp III 329b
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 1577, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. JG
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny