1. Sam

w opracowaniu

nr hasła: 13221

Fleksja

stopień: równy
liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik sam
sama
samo
--
dopełniacz samego
samej
---
celownik samemu
samej
samemu
--
biernik samego
samy
samę
---
narzędnik samem
samym
samą
samym
--
miejscownik samem
samym
samej
samem
--
wołacz -----
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik sama
----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik sami
samy
samy
-samy
samy
dopełniacz -samych
--samych
celownik samym
----
biernik same
samy
----
narzędnik --samemi
--
miejscownik -----
wołacz -----
stopień: wyższy
liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik -----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik -----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik -----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----
stopień: najwyższy
liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik -----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik -----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijakirodzaj nieznany/wspólnyrodzaj przymnogi nieosobowy
mianownik -----
dopełniacz -----
celownik -----
biernik -----
narzędnik -----
miejscownik -----
wołacz -----

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • A to gadanye bylo myedzy ymy samemy, czvsch myedzy czlovyeczenstwem a myedzy Bostvem XVI in. Rozm - 605
  • Circa viam magnam... currentem ad sepes al. po ssame plothy 1434 ArchTerCrac - CXLVI 237, 48
  • Gdysz grzechi dzirzan tylko sami swe skuthnyki (cum perpetrata facta teneant tantummodo suos actores) 1449 Sul (1.1) - 9
  • Si... post deos alienos non ambulaueritis, in malum vobismetipsis, na sle wam szamym, habitabo vobiscum (Jer 7, 6) XV p. pr. SKJ I (4) - 309
  • Ya przyszyągam Bogu..., ysz chczą... kaszdemu prawda czynycz..., a nyechczą thego opuszczycz any dla laszky, any dla szloszczy, any [sznayomych] szamych wszth mogych dla ca 1500 OrtMac - 12r
  • Sola enim encium, gl. de numero encium telko szamy thy rzeczy, sua gaudent noticia, que sunt in seipsa per sapienciam conversiva XV med. R XXIII (3) - 279
  • Esze Nossawin... y Mikolay przyiechawszy na Krzeslawa dzedzinø samosm taco dobrich iaco sami, y dali mu pøcz ran 1398 HubeSąd - 265
  • Tedi weszmye (sc. Abraham) drwa... y wswyøze na Ysaaka..., a sam nyosl ogem (pro ogen) w røku... A gdisz yusz sama dwa gydzeta (cumque duo pergerent simul), rzecze Isaak ku oczczu 1455 BZ (1) - Gen 22, 6
  • Gdisz bødzecze zyøøcz naszenya wasza, nye przizinaycze przi samey zemi (usque ad solum) 1455 BZ (1) - Lev 23, 22
  • Nye w samym chlyebye (non in solo pane Mat 4, 4) szyvye czlovyek XV p. post. EwZam - 5v
  • Powiszaymi ymø Iego (sc. Gospodna) w Nem samem (in idipsum) ca 1400 Fl - 33, 3
  • Bo potrzebuge cząnstocrocz szmyaloscz przewrothnich, abichom nye bily samym slosczy zapowyedzenym doszycz mayanczi (ut non simus sola delictorum prohibitione contenti), alye thesz bichom vyną pomsti przestampczom wstawily 1449 Sul (1.1) - 6
  • Boze, ienzes nas grzeszne ku poczantku tego dnya nye nasimi zaslugamy, a<l>e samą naswiatszą Twoią llazkø y miloszerdzim przygydz vczinil 1482-1483 MW - 12v
  • Barthosch hastarius, kon s r[z]ydza plesznywy, kopynyczy, przędny, pod pacholadzem. Item poth schamem kon s r[z]ydza plesznyvy 1471 GórsJaz - 283
  • Non in solo, nye ssamym, pane vivit homo (Mat 4, 4) XV p. post. GlDom - 47
  • Gey (sc. Sary) ocyecz nye ma ny sina, ny dzewki gyney, genø tø samø (praeter eam) 1455 BZ (1) - Tob 6, 11
  • Ne yemeg Boga ginnego, gedno mne, Twórcza szamego XV p. pr. Dek V (1)
  • Støpyl Pan na gorø Synay, na sami wyrzch gory (in ipso montis vertice) 1455 BZ (1) - Ex 19, 20
  • Kto Bogv dosycz iest kv samemv Bozeemv kaazanyv..., temv bødze odplaczono rownosczø yszczynø Bozøø ca 1450 Gloger - 1b
  • Nye masz o tho pyeczey, yze syostra moya da mnye samey sluzycz (reliquit me solam ministrare Luc 10, 40)? XVI in. Rozm - 334
  • Ku mne samemu (ad meipsum) dusza moia smøczila se iest ca 1400 Fl - 41, 8
  • Gdisz bødzesz zyøocz (pro zyøøcz) naszenye zemye twey, nye przisznyesz asz do szamey zemye (usque ad solum superficiem terrae) 1455 BZ (1) - Lev 19, 9
  • Syn od Oczcza samego (a Patre solo) gest... porodzon ca 1400 Fl - Ath 21
  • Czsosz Ochna dobila na pane Iane crome tich dzewanczdzeszanth grziwen, czszo szama poszuala 1414 Pozn - nr 852
Połączenia wyrazowe
sam w sobie
por. Sstp
  • Sødi Bosze spraweni sami w sobe (iudicia... iustificata in semetipsa) ca 1400 Fl - 18, 10
  • In se vertunt s[t]any (pro samy) w sobye syą myenyą (in se enim elementa dum convertuntur Sap 19, 17) ca 1470 MamLub - 158
  • Tesczy gest ono (sc. dzieciątko) szamo f szobe difne bilo ca 1409 Gn - 3r
w sobie samem
por. Sstp
  • Wsplodz szemya... drzewo... czynyøcz owocze..., gegosz szemye w sobye samem (in semetipso) bødz na szemy 1455 BZ (1) - Gen 1, 11
sam siebie
por. Sstp
  • Nyewyastham mązathim, gdysz nye mayą samych szebye volney moczy (cum non habeant suiipsius liberam potestatem) prze mąze gych, dzeszącz lath byezecz mayą w dawnoscz gim 1449 Sul (1.1) - 54
  • Yaco dzyeczi schami syebye ny swich vczinkow... nye wyedzą XV med. R XXII (2) - 225r
sam... przez mię
por. Sstp

Zapożyczenie

Uwagi

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp VIII 113b
PDF

Errata

-