Drzeć

w opracowaniu

nr hasła: 106

Fleksja

czasownik
Widok zaawansowany

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona czynna

forma
drzeć

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.-
3.drze
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas przyszły

liczba pojedyncza
osoba forma
1.będę drzeć
2.-
3.-
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas przyszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.-m darł
--
2.---
3.darł
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.darli
--

Forma osobowa, tryb rozkazujący, strona czynna

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.drzy
3.-
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona czynna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---by darło
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdarł
-darło
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdarli
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przymiotnikowy bierny czasu przeszłego

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdart
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikdarty
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz-dartych
-
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

COMPOSITUM

Semantyka

Definicje
1. por. Sstp
  • Iacosmi mi bily dzelczami i roszdzelilisimi ye. A w yego dzele darth chmel y vdartho go yaco pyancz grziwen 1424 Pyzdr - nr 1007
  • Iaco cszo Potrko Kykowsky poszlal ctyrech drzecz chmel, ten darly na mey dzedzyne 1421 Pozn - nr 1095
  • Et capias tibi simplex exemplum: Quando sø lika drø, tunc ea drzi XV in. GlKazB II (5) - 86
  • Bo znadz y na gorach syø nye vkryyø, abi myø nye darlo zle czlowyeczstwo, iszebich tak vmarl (nec possum in monte salvari, ne forte apprehendat me malum et moriar, Biblia olomuniecka: neb snad mye yata y swazana zlee budę drzieti) 1455 BZ (1) - Gen 19, 19
  • Martinus iurabit, quod siluam Dyrslai non darl nec suis czeladzi mandauit 1395 TPaw III - nr 3666
  • Iacom ya Woyczechowem (leg. w Wojciechowem) lesse ny darl chmyelyu y gruszk nye trząsl any drew rambyl sylą. 1443 ZapWarsz nr 717 1443 ZapWarsz - nr 717
  • Poydzeszly ty na lewo, ya poydø na prawo, bødø przed szø drzecz (Biblia olomuniecka: yat prauiczi budu drzieti), a poydzesly ty na prawo, a ya na lewo (si ad sinistram ieris, ego dexteram tenebo, si tu dexteram elegeris, ego ad sinistram pergam) 1455 BZ (1) - Gen 13, 9
  • Piecz (Vrtel 216: precz) beszal Wrban gonycz wylka a drzecz lyka XV in. CyzPłoc
  • O to sø mi ne dal lupicz w gego szapusce ani lika drze 1402 TPaw IV - 86
  • Glabere (pro glubere) vlg. [[dzer]] drzecz 1442 WokRacz - 117r
2. 'odzierać, zdzierać, łupić' - 'detrahere'
Połączenia wyrazowe
darty jedwab
1. 'nici jedwabne uzyskane ze sprucia tkaniny'
  • Pro serico lacerato, dicto darty yedwab, diuersi coloris II marc. IX sc. 1394 MMAe XV - 186
drzeć pczoły
2. 'wydzierać plastry z pszczołami z barci, niszcząc ją przez to' 'favos cum apibus ex alvario in arbore silvestri eripere atque alvarium delere'krupy darte
3. 'jakiś rodzaj kaszy’
  • Partem farris fracti czanscz krup darthich (adolebit sacerdos in memoriam muneris partem farris fracti et olei ac totum thus Lev 2, 16) 1471 MamKal - 32

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp II 202a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 106, www.blsp.ijp.pan.pl, [dostęp: 21-04-2025 r.]
oprac. ED
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny